این انسانی که خداوند تمام هستی را رام او نموده و او را بر دیگر مخلوقات برتری داده است، برای حکمتی بزرگ آفریده است، خداوند متعال از کار باطل و بیهوده پاک و منزه است، خدای بلند مرتبه می فرماید {به راستي در آفرينش آسمانها و زمين و آمد و شد شب و روز براي خردمندان نشانه‌هاست (190) آنان که خدا را ايستاده و نشسته و بر پهلوي خويش [آرميده] ياد مي‌كنند و در آفرينش آسمانها و زمين انديشه مي‌كنند. [و مي‌گويند:] پروردگارا، اين را باطل نيافريده‌اي، پاكي براي توست، پس ما را از عذاب آتش [جهنم] حفظ كن (191)} [ سوره آل عمران آیات191-190] .
و خداوند بلند مرتبه در باره گمان بد کافران چنین می گوید: {و آسمان و زمين و آنچه را در بين آنهاست بيهوده نيافريديم. اين پندار كافران است. پس واي به حال كافران از آتش [دوزخ] } [سوره ص آیه 27]
انسان آفریده نشده است تا فقط بخورد، بنوشد و زاد و ولد کند و از این لحاظ به مانند حیوانات باشد، بلکه خداوند آدمی را اکرام نموده و او را عزت و احترام داد و او را بر بسیاری از مخلوقات برتری بخشید، اما بیشتر مردم جز راه کفران و ناسپاسی را اختیار نکردند؛ پس حکمت حقیقی از آفرینش خودشان را ندانستند و یا اینکه آن را انکار کردند و تمام هدف و همت آنان لذت بردن از شهوات و لذت های دنیا گشت و زندگی این دسته از مردم به مانند زندگی چارپایان است، بلکه از آن هم بدتر است، خدای بلند مرتبه می فرماید { و كافران [در دنيا] بهره‌مند مي‌شوند و مي‌خورند چنان که چارپايان مي‌خورند و آتش [دوزخ] جايگاه آنان است } [سوره محمد آیه 12]
و می فرماید {آنان را بگذار تا بخورند و بهره‌مند شوند و آرزو [هاي دور و دراز] مشغولشان بدارد، که [حقيقت را] خواهند دانست } [سوره حجر آیه 3]
و می فرماید {راستي بسياري از جن‌ّ و انس را براي جهنم آفريده‌ايم، دلهايي دارند که با آن در نمي‌يابند و چشمهايي دارند که با آن نمي‌بينند و گوشهايي دارند که با آن نمي‌شنوند، آنان چون چهارپايانند، بلكه اينان گمراه‌ترند، ايشان بي خبرند } [سوره اعراف آیه 179]
همه مردم دقیقا بر این نظر هستند که همه ی اعضاء بدن آنان دارای حکمت هستند ، چشم برای دیدن و گوش برای شنیدن و بقیه اعضاء نیز هر کدام برای هدفی درست شده اند..، آیا معقول است که هر یک از اعضاء برای یک حکمت خاص آفریده شده باشند اما خود آن مخلوق بیهوده آفریده شده باشد؟ یا اینکه او نمی خواهد تا از کسی که او را آفریده است بپرسد که حکمت آفرینش او چیست؟.
پس خداوند چرا ما را آفریده است؟ چرا به ما عزت و احترام داده و همه چیز را برای ما رام نموده است؟ خدای سبحان ما را از آن آگاه ساخته و فرموده است {و جن‌ّ و انس را جز براي آنكه مرا بندگي كنند نيافريده‌ام } [سوره ذاریات آیه 56]
و خدای با عظمت می فرماید {خجسته است كسي که فرمانروايي به دست اوست و او بر هر كاري تواناست (1) كسي که مرگ و زندگي را آفريد تا شما را بيازمايد که كداميك از شما نيكوكارتر است! و او پيروزمند آمرزگار است (2)} [سوره ملک آیات2-1].
از بدیهیات پذیرفته شده در نزد عقلاء آن است که سازنده یک چیز هدف و حکمت درست کردن آن را از دیگران بهتر می داند و بهترین مثال ها از آن خداوندست، اوست که بشر را آفریده است و او بهتر از همه حکمت آفرینش او را می داند و بندگی در اینجا با معنی و مفهومی گسترده و وسیع است و فقط نماز و روزه نیست بلکه آبادانی تمام زمین را در بر می گیرد، خدای بلند مرتبه می فرماید {او شما را از زمين پديد آورد و شما را در آن به آباد كردن گمارد، پس از او آمرزش بخواهيد، آن گاه به درگاه او توبه كنيد. } [سوره هود آیه 61]
و تمام زندگی بشر را در برمی گیرد، خدای فرماید{بگو: بي گمان نمازم و عبادتم و زندگاني‌ام و مرگم [همه] در راه خداوند، پروردگار جهانيان است (162) او شريكي ندارد و به اين فرمان يافته‌ام و من نخستين [كس از] مسلمانانم (163)} [سوره انعام آیه 163-162]
اگر تمام این هستی برای تو رام شده است و اگر آیات و نشانه ها و گواهان در برابر دیدگان تو شهادت می دهند که معبود بر حقی جز الله نیست و او یکتای بی همتاست و آن گاه که دانستی برانگیختن تو بعد از مرگ از آفرینش آسمان و زمین ساده تر است و اینکه او تو را در بهترین صورت آفریده است و به تو بالاترین احترام ها را ارزانی داشته و هستی را رام تو کرده است، پس چه چیز تو را نسبت به پروردگارت فریفته است؟ خدای با عظمت می فرماید {اي انسان، چه چيزي تو را [نسبت] به پروردگار بزرگوارت فريفت! (6) كسي که تو را آفريد، آن گاه استوار ساخت، سپس [آفرينشت] را معتدل گرداند (7) تو را در هر نقش [و صورتي] که خواست تركيب كرد (8)} [سوره انفطار آیات 8-6].
تو درپایان با خدایت دیدار خواهی کرد، خدای با عظمت می فرماید {اي انسان، تو تا [زمان لقاي] پروردگارت در تلاشي سخت خواهي بود آن گاه به لقاي او خواهي رسيد. (6) پس امّا كسي که نامه [كردارش] به دست راستش داده شود (7) [به زودي] به حسابي آسان محاسبه مي‌شود (8) و شادمان به سوي خانواده‌اش بر مي‌گردد (9) و امّا كسي که نامه [كردارش] از پشت سر به او داده شود (10) نابودي را خواهد طلبيد (11) و به دوزخ در مي‌آيد (12)} [سوره انشقاق آیات12-6]
پس در راه سعادت دنیا و آخرت حرکت کن برابر با آن حکمتی که برای آن آفریده شده ای و در آن موقع در زندگیت خوشبخت می شوی و به هنگام دیدار خدایت بعد از مرگ شادمان و مسرور می گردی.
و همه هستی این چنین خدایشان را می پرستند، همه مخلوقات، حمد و ستایش او را می کنند، خدای بلند مرتبه می فرماید {آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است خداوند فرمانرواي پاك پيروزمند فرزانه را به پاكي ياد مي کنند } [سوره جمعه آیه 1]
برای عظمت او سرفرود می آورند، خدای باعظمت می فرماید {آيا نينديشيده‌اي خداوند است که هر كس در آسمانها و هر كس در زمين است و خورشيد و ماه و ستارگان و كوه‌ها و درختان و چهارپايان و بسياري از مردم براي او سجده مي‌كنند. و بسيارند [كساني که] عذاب بر آنان تحقّق يافته است. } [سوره حج آیه 18]
و این موجودات برای پروردگارشان نیایش می کنند و البته نیایشی که مناسب آنان باشد، خدای با عزت می فرماید {آيا ندانسته‌اي که همه كساني که در آسمانها و زمين هستند و مرغان بال گشاده خداوند را به پاكي ياد مي‌كنند! [خداوند] نيايش و تسبيح هر يك از آنان را دانسته است } [سوره نور آیه 41]
آیا شایسته تو است که از این منظره پر عظمت عقب بمانی؟ و خوار و حقیر شوی، خداوند راستگو چه زیبا می فرماید {آيا نينديشيده‌اي خداوند است که هر كس در آسمانها و هر كس در زمين است و خورشيد و ماه و ستارگان و كوه‌ها و درختان و چهارپايان و بسياري از مردم براي او سجده مي‌كنند. و بسيارند [كساني که] عذاب بر آنان تحقّق يافته است. و هر که را خداوند خوار سازد، گرامي دارنده‌اي ندارد. بي گمان خداوند هر آنچه بخواهد، مي‌كند
