پیغمبران و رسولانی که خداوند برای بندگانش فرستاده است باید با دلایل و براهین آشکاری همراه باشند که درستی ادعای آنان را تایید کند تا بر این تاکید شود که آنها از رسولان و فرستادگان الله هستند؛ تا حجت بر مردم اقامه شود و آنان را هیچ عذری در نپذیرفتن و اطاعت نکردن از آنها نباشد، خدای بلند مرتبه می فرماید {به راستي که رسولانمان را با دلايل روشن فرستاديم } [سوره حدید آیه 25]
خداوند پیغمبران و رسولان را با آیات و معجزات تایید می کند که آنها عبارتند از: امور خارق العاده ای که بر خلاف قوانین و سنت های عادی هستی روی می دهند، اموری که بشر نمی تواند مانند آنها را بیاورد و از این نمونه معجزه موسی علیه السلام است وقتی که عصای او به اژدها بدل شد. خدای متعال می فرماید {و اي موسي، چيست اين [که] به دست راست توست! (17)گفت: اين چوبدست من است. بر آن تكيه مي‌دهم و با آن براي گوسفندانم [برگ] مي‌ريزم و من به آن حاجات ديگر نيز دارم. (18)فرمود: اي موسي، آن را بيفكن. (19)آن گاه آن را انداخت که ناگهان آن ماري شد که مي‌شتافت (20)فرمود: آن را بگير و مترس. آن را به هيئت نخستينش بر خواهيم گرداند (21)و دستت را به پهلويت پيوسته بدار، تا به عنوان نشانه‌اي ديگر سفيد [و] بي عيب بيرون آيد (22)[مي‌خواهيم] که از آيات بزرگ خود به تو بنمايانيم (23)} [سوره طه آیه 23-17]
و معجزه عیسی علیه السلام شفا دادن کور و بیماری پیسی به دستور خداوند بود، خدای بلند مرتبه از زبان مریم بتول وقتی که به او مژده آمدن عیسی علیه السلام را داد، عنوان می کند {گفت: پروردگارا، چگونه براي من فرزندي [خواهد] بود، حال آنكه هيچ بشري به من دست نرسانده است. فرمود: بدينسان. خدا هر چه بخواهد، مي‌آفريند. چون اراده انجام كاري كند، فقط به او مي‌گويد موجود شو، و [بي‌درنگ] موجود مي‌شود (47) و به او كتاب و حكمت و تورات و انجيل مي‌آموزد (48) و او را فرستاده‌اي به سوي بني اسرائيل [قرار مي‌دهد. با اين دعوت] که: من از [جانب] پروردگارتان نشانه‌اي براي شما آورده‌ام. [تا آنجا که] من براي شما از گل چون شكل پرنده مي‌سازم، آن گاه در آن مي‌دمم، و به حكم الهي پرنده مي‌شود و به حكم خدا كور مادر زاد و پيس را بهبود مي‌بخشم و مردگان را زنده مي‌كنم. و به شما از آنچه مي‌خوريد و آنچه در خانه‌هاي خود ذخيره مي‌كنيد، خبر مي‌دهم و اگر مؤمن باشيد در اين [كار] براي شما نشانه‌اي است (49) و تصديق كننده توراتي که پيش از من است [فرستاده شده‌ام] و [نيز آمده‌ام] تا برخي از آنچه را که بر شما حرام شده بود، حلال گردانم و نشانه‌اي از [جانب] پروردگارتان براي شما آورده‌ام. پس از خدا پروا بداريد و از من فرمان بريد (50)بي گمان خداوند پروردگار من و پروردگار شماست، پس او را پرستش كنيد. اين است راه راست (51)} [سوره آل عمران آیه 51-47]
و معجزه بزرگ محمد صلی الله علیه و سلم قرآن بزرگ است. با وجود اینکه او درس ناخوانده بوده و قادر به خواندن و نوشتن نبود. خدای بلند مرتبه می فرماید {بگو: اگر انس و جن گرد آيند بر آنكه مانند اين قرآن آورند، هرگز نمي‌توانند مانندش آورند و اگر چه برخي از آنان ياور برخي [ديگر] باشند (88) و به راستي در اين قرآن از هر مثلي براي مردم گونه گون بيان كرديم که بيشتر مردم جز ناسپاسي را نپذيرفتند (89)} [سوره اسراء آیه 86-88]
و دیگر معجزات پیغمبران و رسولان، با مطالعه آیات و معجزاتی که خداوند به پیامبران داده است مشاهده می کنیم که زیر سه بحث می گنجند: دانش، قدرت، غنا و بی نیازی و ثروت، خبر دادن از اخبار غیب گذشته و آینده، مانند آن چه عیسی علیه السلام خبر می داد به آن چه قومش می خورند و در خانه ذخیره می کنند و خبر دادن رسول ما به اخبار امت های گذشته و اخبار فتنه ها و علایم روز قیامت که در آینده ظاهر خواهند شد. تمام این موارد زیر عنوان علم و دانش گرد می آیند، بدل شدن عصا به اژدها، علاج کور مادر زاد و مرض پیسی، زنده کردن مردگان و حفاظت خداوند متعال از رسولش محمد صلی الله علیه و سلم، زیر عنوان قدرت قرار می گیرند و همچنین حمایت از او در برابر کسانی که به او قصد بدی را نموده اند ، خدای بلند مرتبه می فرماید {اي رسول، برسان آنچه را که از [جانب] پروردگارت به سوي تو فرو فرستاده شده است و اگر [اين كار را] نكني، رسالتش را نرسانده‌اي. و خداوند تو را از [شرّ] مردم حفظ مي‌كند. خداوند گروه كافران را هدايت نمي‌كند } [سوره مائده آیه 67]
این امور سه گانه: یعنی علم، قدرت و غنا که مرجع معجزات هستند، به شکل کمال یافته فقط می تواند از طرف خداوند باشد.
از جمله صدق نبوت، بشارت پیغمبران گذشته به پیغمبران بعد از خود است . خداوند از تمام پیامبران عهد و پیمان گرفته است که اگر محمد در زمان شما ظهور کرد به او ایمان بیاورید. خدای بلند مرتبه می فرماید {و آن گاه که خداوند از پيامبران پيمان گرفت که چون كتاب و حكمت به شما دادم، و پيامبري تصديق كننده آنچه [از كتابهاي آسماني که] با شماست به سويتان آيد. بايد به او ايمان آوريد و او را ياري دهيد. فرمود: آيا اقرار كرديد و عهد مرا بر اين امر پذيرفتيد! گفتند: اقرار كرديم. فرمود: گواه باشيد و من [نيز] با شما از گواهانم } [سوره آل عمران آیه 81]
پیغمبران و رسولان با مردم قوم خود همزیستی کرده و با آنان معاشرت داشتند و به این ترتیب برای مردم ممکن می شد که اخلاق و رفتار آنان را بشناسند و راستی آنها را درک کنند، آن گاه که مریم پاک دامن و پیغمبر خدا عیسی علیهما السلام را تهمت زدند، خداوند متعال راستی کردار آنها را ظاهر ساخت. خدای بلند مرتبه می فرماید {آن گاه او را بر داشته، به نزد قومش آورد. گفتند: اي مريم به راستي كاري [بس] زشت در ميان آورده‌اي (27)اي خواهر هارون، پدرت مرد بدي نبود و مادرت [نيز] نابكار نبود (28)آن گاه [مريم] به آن [كودك] اشاره كرد. گفتند: با كسي که كودكي است در گهواره، چگونه سخن بگوييم! (29)[عيسي] گفت: من بنده خدا هستم. به من كتاب [آسماني] داده و مرا پيامبر گردانيده است (30) و مرا هر جا که باشم خجسته داشته است و مرا تا آن گاه که زنده باشم به نماز و زكات سفارش كرده است (31) و [مرا] به مادرم نيكوكار [ساخته] و مرا گردنكش [و] نگون بخت قرار نداده است (32) و روزي که به دنيا آمدم و روزي که بميرم و روزي که زنده بر انگيخته شوم، بر من درود باد (33)} [سوره مریم آیه 33-27].
و این چنین عیسی علیه السلام در گهواره سخن گفت. قریش پیش از رسالت به محمد صلی الله علیه و سلم صادق امین لقب می دادند و این به خاطر راستگویی و امانتداری او بود و قرآن کریم به این موضوع اشاره داشته است؛ تا برای صدق و راستی او دلیل بیاورد زیرا شخصیت و رفتار عملی او بزرگترین دلیل بر آن است. خدای بلند مرتبه می فرماید {بگو: اگر خداوند مي‌خواست آن را بر شما نمي‌خواندم و خداوند شما را از آن آگاه نمي‌نمود. به راستي که پيش از آن عمري در ميان شما مانده‌ام. آيا خرد نمي‌ورزيد! } [سوره یونس آیه 16].
از جمله دلایل نبوت آن است که دعوت رسول در اصول خود با اصول دعوت دیگر پیامبران یکی باشد، دعوت پیامبران به سوی توحید و یکتا پرستی بوده است . زیرا این هدفی است که خداوند برای آن بشر را آفریده و پیغمبران نیز به همین سبب فرستاده شده اند، خدای بلند مرتبه می فرماید {و هيچ رسولي را پيش از تو نفرستاديم مگر آنكه به او وحي مي‌كرديم که معبود [راستيني] جز من نيست، پس مرا بپرستيد } [سوره انبیاء آیه 25].
و می فرماید {و از [وضع و حال] كساني از رسولانمان بپرس که پيش از تو فرستاديم. آيا جز [خداوند] رحمان معبوداني قرار داديم که پرستش شوند! }[ سوره زخرف آیه 45].
و می فرماید {و به يقين در [ميان] هر امتي رسولي را بر انگيختيم، [با اين دعوت] که: خداوند را بندگي كنيد و از طاغوت بپرهيزيد. از ايشان كسي بود که خداوند [او را] هدايت كرد و از آنان كسي بود که گمراهي بر او محقق گشت. پس در زمين بگرديد، آن گاه بنگريد، سرانجام تكذيب كنندگان چگونه شد } [سوره نحل آیه 36]
و محمد صلی الله علیه و سلم به این امر دعوت نمود. رسول به مانند دیگر مردم انسان و بشر است و فقط با وحی برتری داده شده است. خدای بلند مرتبه می فرماید {بگو: من فقط بشري مانند شما هستم که به من وحي مي‌شود که معبودتان، معبودي يكتاست. پس كسي که به لقاي پروردگارش اميدوار است بايد که كار پسنديده‌اي انجام دهد و در پرستش پروردگارش كسي را شريك نياورد }[سوره کهف آیه 110]
او به پادشاهی یا ریاست خود، فرا نمی خواند، خدای بلند مرتبه می فرماید {بگو: نمي‌گويم که خزائن خدا نزد من است و [نمي‌گويم] که غيب مي‌دانم و به شما نمي‌گويم که من فرشته‌ام، جز از آنچه به من وحي مي‌شود، پيروي نمي‌كنم. و بگو: آيا نابينا و بينا يكسان مي‌شود! آيا انديشه نمي‌كنيد! } [سوره انعام آیه 50].
و از مردم برای دعوتش پاداشی درخواست نمی کند. خدای بلند مرتبه از پیغمبرانش" نوح و هود و صالح و لوط و شعیب " خبر می دهد که آنان خطاب به قوم شان گفتند {و بر [تبليغ] آن [رسالت] مزدي از شما نمي‌طلبم و پاداش من جز بر [عهده] پروردگار جهانيان نيست }[ سوره شعراء آیات 106،127،145،164،180]
و محمد صلی الله علیه و سلم خطاب به قومش فرمود: {[اي پيامبر] بگو: بر [رساندن] قرآن مزدي از شما درخواست نمي‌كنم و از متكلّفان [نيز] نيستم }[سوره ص آیه 86]
همچنین از دلایل راستی پیغمبران و رسولان یاری خداوند به آنان و حفاظت از آنان است؛ چطور می توان ادعا کرد که کسی پیغمبر و یا رسول است در حالی که او در ادعایش دروغگو باشد اما خداوند یاری او را بر عهده بگیرد و او را حفظ و تایید کند و دعوتش را گسترش دهد و بالاتر از این عذابش را بر او نازل نکند!! خدای بلند مرتبه می فرماید {و چيزي را که زبانتان به دروغ بيان مي‌كند، مگوييد اين حلال و آن حرام است تا بر خداوند دروغ ببنديد. بي گمان آنان که بر خداوند دروغ مي‌بندند، رستگار نمي‌شوند }[سوره نحل آیه 116]
و خدای فرماید{و اگر سخناني بر ما بر مي‌بست (44)بي گمان از او به سختي انتقام مي‌گرفتيم (45)سپس بند دلش را مي‌گسستيم }[سوره حاقه 46-44 ]؛
